HPG’ê li Sînopê çalakî pêk anî

HPG’ê li Sînopê çalakî pêk anî

HPG’ê diyar kir ku çalakiya du roj berê li navçeya Boyabat a Sînopê li hemberî wesayîta polîsan pêk hatiye, ji aliyê wan ve pêk hatiye

08/04/2011

HPG’ê diyar kir ku çalakiya du roj berê li navçeya Boyabat a Sînopê li hemberî wesayîta polîsan pêk hatiye, ji aliyê wan ve pêk hatiye.
Ji aliyê HPG’ê ve daxuyanî hat dayîn û hate diyar kirin ku gerîlayan di 6’ê nîsanê de li navçeya Boyabat a Sînop êli hembeî wesayîta polîsan ya li dewriyeyê digeriya çalakî pêk anîn.
Her wiha diyar kir ku encama çalakiyê hê jî zelal nebûye.HPG’ê di berdewama daxuyaniyê de wiha got: “Piştî çalakiyê artêşa tirk li vê qadê dest bi operasyonê kir.  Ev çalakî ji bo 4 gerîlayên ku di 17’ê adarê de jiyana xwe ji dest dane pêk hatiye.”  BEHDÎNAN

Yûrî Gagarîn li ser heyvê tê bibîranîn

Yûrî Gagarîn li ser heyvê tê bibîranîn
Sala 2011`an wekî sala kozmonotiya Rûsyayê hatiye destnîşankirin û bi boneya salvegera çûna Yûrî Gagarîn a ser heyvê amadekarî tê kirin ku ekîba piraniya vê salê dê li fezayê derbas bike

07/04/2011

Bîranîna Astronotê yekemîn Yûrî Gagarîn ya firîna kosmosê di sala nû da wê li ser asta herî bilind bê pîrozkirin. Ekîba 27`emîn a Îstgeha Kosmosê ya Navneteweyî ya bi serokatiya Ketrîn Kolmena ji Amerîkayê, Paolo Nespoliyê ji Îtalyayê û Fermandarê Îstgeha Koskosê ya Navneteweyî Dîmîtriy Kondratyevê Rûs amadekariya pîrozbahiyan dikin.
Sala 2011`an wekî sala kozmonotiya Rûsyayê hatiye destnîşankirin û bi menasebeta salvegera çûna Yûrî Gagarîn a ser heyvê amadekarî tê kirin ku ekîba piraniya vê salê wê li gerdûnê derbaz bike. Bi rasthatina salvegera çûna Gagarîn a fezayê, li Îstgeha Kosmosê ya Navneteweyî lêkolîner li dora şeş mehan xebatê dikin û dijîn.
BI SEDAN KOZMONOTON
Hate diyarkirin ku heta niha li dora 200 kozmonotên ji welatên cuda ber bi Îstgeha Kosmosê ya Navneteweyî ve çûne. Rûsyayê di dawiya sala borî de, ji hevkarên xwe ra pêşniyar kir, ku li kosmosê bargeha navgînên ji bo firînên li derveyê rêgeha cîhanê saz bikin. Îdeya, ku îro wek fantastîk xuya dibe, piştgiriya Navneteweyî sitand. Îstgeha Kosmosê ya Navneteweyî piştî çend salan dikare bibe îstgeha sereke ya kosmosê.
Serokên Ajansên Kosmosê yên Rûsya, Kanada, Ewropa, Japonya û Amerîkayê hatin li ser wê netîceyê, ku heta sala 2020`an dirêjkirina wextê xebata Îstgeha Kosmosê ya Navneteweyî tu astengiyên teknîkî nînin. Rêvebiriya Roskosmosê destnîşan dike, ku pêşbaziya li kosmosê ji zû de bi dawî bûye.

ÇÎROKA BALKÊŞ A GAGARÎN
Di 1959’an de li Yekitiya Sovyetê di Enstîtuya Nojdariya Leşlerî de beşekî ji bo bijartin û perwerdekirina kozmonotan hat vekirin. Doktorê Zanistên Bijîşkî Nîkolay Gûrovskî serpereştiya vê beşê dikir. Ji gelek yekîneyên leşkerî pîlot dihatin wir û Yûrî Gagarîn jî di nav wan de bû.
Kozmonot ji aliya komîsyoneke taybet dihatin bijartin. Komîsyon, li gor wê demê şêwazên herî pêşketî yên pişkînîn û lêkolînkirina derfetên organîzma mirovê bikar dianîn.
Yûrî Gagarîn jî wekî berendamên din, ji pişkînîneke nojdarî ya hişk re derbas bû. Neştergerê sereke yê Artêşa Sovyetê Aleksandr Vîşnevskî jî beşdarî li proseya bijartina kozmonotan dikir. Bijîşkê navdar destûr da pîlotê ciwan, ku dest bi antromanan bike.
Gagarîn bi awayekî serkeftî ji ceribandina vestîbuler û ji kursiyên zivronek re derbas bû. Bijîşk mikur li xwe hatin, ku derfetên organîzma Yûrî Gagarîn bêhempa ne. Wî, di hemû ceribandinên  bargiraniyê de diyaerdeyên bilind nîşan kir.
Paşê kozmonotê pêşîn ê dahatuyê şandin Nexweşxaneya Hêzên Hewyaî ji bo pişkinîna derûnî. Derûnnasên nexweşaxaneyê amaje pê kirin, ku Gagarîn dikare bi awayekî gavişkî rewşê binirxîne, û di rewşekî stresê de bêyî dudilî bîryaran bistîne. Gagarîn her wisa bi xwînsariya xwe yê balkêş re jî, ji yên din cudatir bû.
Yek ji beşên giring a perwerdekirina kozmonatan, xweavêtina bi paraşutê bû. Carekî, beriya ku Gagarîn ji bilindahiya 4 km xwe bavêje û diviya bû paraşuta wî piştî 50 cirkeyan vebe, nebza wî wekî di rewşeke asyaî de bû, ango di xulekekî de 80 caran lê dida.

LI SER HEYVÊ ÇI DIXWAR?
Menuya `esmanî` ya Yûrî Gagarîn ji şorbeyên di nav tûpan de, ji penêrê helandî, ji sicûq û nanê pêk dihat. Piştî ku ceribandina di nav sûrdokamerayê de xelas bû, hemû bijîşk, rojnamevan û kameraman lê kom bûn. Gagarîn derket û hat cem wan û wekî her car pir zindî û rûken bû, te digot qey 10 roj di nav `kameraya bêdengiyê` de namabû.

LI CÎHANÊ MÊZE DIKIR
Paşê hemû kozmonot di nav balafireke taybet de sê caran ji ceribandina bêkêşaniyê re derbas bûn. Di firîna yekemîn de kozmonot bi rewşa bêkêşaniyê re nas bûn û şêwaza hevpeyvînê ceribandin. Di firîna duyemîn de ew koordînasyona bizava xwe, gengaziya xurek xwarinê di mercên ne asayî de û bandora bêkêşaniyê li ser dîtina çavan lêkolîn kirin. Di encama ceribandinan de pispor pê bawer bûn, ku bêkêşanî ne astenge ji bo firrîna mirov li kozmosê. Ji ber van ceribandinan Gagarîn pûana herî bilind stand.
Li gor bîrayra komîsyonê, ji 250 berendaman tenê 20 kes guncan derketin. Serokê bernameya kozmîkî ya Yekitiya Sovyetê Sergey Korolyov bi her kozmonotê dahatû yê re hevdîtin pêk anî û bi wan re yek bi yek sohbet kir.
Piraniya zanyar û metodîstan gihîştin wê encamê, ku ji hemû berendamên zêdetir Gagrîn digunce ji bo firrîna pêşîn li kozmosê. Di 10’ê nîsana 1961’an de, du roj beriya firrîna dîrokî, Komîsyona Dewletê bîryar girt, ku kozmonotê pêşîn dê bibe Yûri Gagrîn û dublorê wî jî bibe German Tîtov.

Rêwîtiya Yûrî Gagarîn çawa derbas bû?

3 Keştiya esmanî `Vostok` bi pîlotê xwe Yûrî Gagarîn ve ji kozmodroma Baykonûr a li Qazakistanê, bi dema Moskowê di seat 9.07 a 12’ê Nîsanê sala 1961’an de hat şandin. Kozmonotê yekemîn li dorê Cîhanê carekî  zivirî û di seat 10.55’an de de li deverê gundê Smelkovka ya wîlayeta Saratovê ya li başûrê rojhilata Rûsyayê gihîşt erdê. Bilindahiya noqteya herî nêzîk a rêgehê 181 km, lê bilindahiya noqteya herî dûr a rêgehê jî 327 km bû.
3 Ji ber arîzeya di sîstema frenê de, cîhazê ku Gagarîn pê dadiket, dûrî ji ciyê plankirî gihîşt erdê. Seat 10.48’an de radarê balafirgeha leşkerî ya li nêzî wê herêmê hedefekî nenas dît. Ev hedef cîhaza daketinê bû. Lê piştî demekî kin, di bilindahiya 7 km’yê de Gagarîn bi katapoltê xwe firand û hingê li radarê du hedef xuya bûn.
3 Piştî firinê kesên ku herî pêşîn kozmonot dîtin, jina mêşevanekî Anna Taxtarova û neviya wê ya şeş salî Rîta bûn. Bi zûtirekî ji garnîzona herî nêz leşker xwe gihandin wir. Birekî leşker cîhazên daketibûn girtin bin parastinê û birê din jî Gagarîn birin garnîzonê. Ji wir Gagarîn bi telefonê rapora xwe da fermandarê Liqê Berevaniya ji Hevayê: `Ji kerema xwe re ji Serfermandarê Hêzên Hewayî re ragihînin: min erka xwe pêk anî, li deverê plankirî gihîştim erdê, tu birîndariya min nîn e. Gagarîn`.
3 Mûşeka Barkêş `Vostok` ji sê beşan pêk dihat. Hêza giştî ya motorên mûşekê bi qasî hêza 20 milyon hespê bû. Giraniya keştî bi tevî beşa dawî ya mûşekê ve 6,17 ton, dirêjahiya wî 7,35 metre, giraniya mûşeka bêyî beşa dawî 4,73 ton bû.
3 `Vostok` ji cihaza daketinê û ji beşeka dina a cîhaz û damûdezgehan pêk dihat. Cîhaza daketinê  giroverhatibû çêkirin û diyametreyê  wê 2,3 metre û giraniya wê jî 2,4 ton bû. Tê de kursiya kozmonot, cîhazên rêvebirinê  û sîstema pêjiyanê hatibûn bicîkirin. Kursî wisa hatibû bicîkirin ku bargiraniya ku di dema firîn û veniştinê de derdiketin, bandorekî kêm li kozmonot dikir. Di nav kabîneyê de fişara atmosferê û hewa wekî ya Cîhanê bû. Kuma cilê esmanî ya kozmonot vekirîbû ew bi heweya kabîneyê ve hilmijand. Sîstema pêjiyanê ji bo 10 şev û rojan hatibû hesêbkirin.
3 Piştî ku motora firênê dest bi kar kir, hêzê firinê kêmtir bû û Vostok dest bi nizimbûnê kir. Di bilindahiya 7 hezar metreyî de derpoşê cîhaza daketinê vebû û kursî bi kozmonotê ve jê firriya der. Di bilindahiya 4 hezar metre de kursî ji kozmonotê veqetiya û ket redê, lê kozmonot daketina xwe bi paraşutê ve berdewam kir. Tevî kozmonot yedeka qezayî jî dadiket , ku tê de keleka rizgarkirinê  hebû û dema ku ewê biketa avê, dê bi otomotîkî bihata nepixandin.
Navê Gagarîn li ser heyvê hate nivîsandin. Navê Gagarîn li ser heyvê li kraterekî hatiye lêkirin. Madalyayekî Zêrîn a Yûrî Gagarîn heye, ku di sala 1968 de ji aliya Ferderasyona Navneteweyî ya Hewavaniyê ve hatiye damezrandin. Ev madalya ji wan kozmonot û ostronotên re tê pêşkêş kirin ku ji bo pêşvebirina esmangeriyê rola mezin dilîzin. Li gelek bajêr û bajarokên Rûsyayê kolanên bi navê Gagarîn, gelek cade, bulvar, park, kulûb û dibistanên bi navê  Gagarîn hene. Di 1968’an de li wîlayeta Smolenskî li bajarekî navê Gagarîn hat lêkirin. Du madalya yên bi wêneyên kozmonotên sovyetê jî di nav wan de ne û yek ji wan bi wêneya Yûrî Gagarîn e.

Li Silêmanî û Duhokê pêşengeha şêwekarên kurd

Li Silêmanî û Duhokê pêşengeha şêwekarên kurd
Li bajarê Silêmaniyê, hunermendê navdar ê kurdê Sûriyeyê Azad Hemê 4’emîn pêşengeha xwe ya taybet vekir

07/04/2011

Li bajarê Silêmaniyê, hunermendê  navdar ê kurdê Sûriyeyê Azad Hemê 4’emîn pêşengeha xwe ya taybet vekir. Li Duhokê jî bi tevlibûna 150  şêwekar û wênegiran pêşengek hat vekirin
Pêşengeh, duhî, li Gelêriyê Serdem bi raxistina 16 tabloyên şêwekarî bi qebareyên cuda cuda yên wî hunermendî hate vekirin.Bi sedema rewşa siyasî ya Sûriyeyê, hunermend Azad Hemê nikarîbû beşdarî vekirina pêşengehê bike, ji ber vêya hunermendê kurdê Sûriyeyê Samî Dawûd li şûna wî der barê pêşengehê de agahî dan û wiha axivî: “Berî niha, min bi rêya înternetê re Azad Hemê naskir, piştî u min têkilî digel danî, ew gelek dilşad bû ku bo yekemîn car tabloyên wî li Silêmaniyê bêne pêşandan.”
Dawûd dûre axaftina xwe wiha domand: “Karên hunerî yê Hemê ji me re dibêjin ku ew ji bo hunerê çê bûye, wî gelek xelatên hunerî di nav Sûriye û derveyî wê de wergirtine.”
TABLOYÊN BALKÊŞ
Der barê pêşengehê, şêwekar Kawa Mehmûd nêrînên xwe wiha anî ziman: “Tabloyên Hemê gelek balkêş in, mixabin berî niha me navê Hemê li Herêma Kurdistanê nebihîstibû, lê niha ku me tabloyên wî dîtin, em dizanin ku çi hunermendekî navdar e.”
Azad Hemê di sala 1979’an de li gundekî derdora bajarê Qamişloyê hatiye dinê, di heyameke kin a xebata wî ya hunerî de, nav û dengiyek mezin li dinyaya hunerê peyda kir, beşdarî gelek pêşengehên taybet li Sûriye, DYA, Tirkiye, Îtaliya û Fransayê kiriye her wiha gelek xelatên jî wergirtine ji wan Xelata Rêzlênanê ya Stenbolê di sala 2007’an de, Xelata Rêzlênana Senaa ya Navneteweyî di sala 2009’an de û Xelata Btro ya Hunerî li Kanadayê di sala 2010’an de wergirtiye.

PÊŞEHGEHEK JÎ LI DUHOKÊ
Biryar e, îro pêşengeha Duhokê bi beşdariya 154 hunermendan şêwekar û wênegir bê vekirin. Pêşengeh dê li avahiya Geleriya Duhokê vebe û dê heta 1’ê cotmeha îsal berdewam be.
Birêveberê Geleriya Duhokê Serdar Kêsteyî di vê derbarê de, îro, agahî dan û wiha axivî: “28 jê jin 154 hunermend ji parêzgehên Hewlêr, Silêmanî, Kerkûk û Duhokê dê beşdarî pêşengehê bibin.” Kêsteyî diyarkir ku ev 10’emîn pêşengeh e ku Geleriya Duhokê vedike û axaftina wiha domand: “Di pêşengehê de dê berhemên nû yên hunermendên beşdar bêne raxistin ku pêkhatine ji tablo, peyker, seramîk û hunerên komputerê.”
Der barê beşdarîkirina hunermendên ji derveyî Herêma Kurdistanê, de jî Kêsteyî ev agahî dan: “Ji ber ku hunermendên kurd ji Ewropa û Tirkiyeyê nekarîn berhemên xwe bigihînin destê me, ew beşdarî pêşengeha 10’ emîn nakin.” Geleriya Duhokê di sala 1998’an de hate avakirin û bi ser Birêveberiya Hunera Şêwekarî ya Duhokê ve ye û heta niha 9 pêşengeh vekirine. SILÊMANÎ/DUHOK

Bûka li ser kerê…

Bûka li ser kerê…
07/04/2011 – 11:14

Yildiz Gultekîn

yildizgultekin@hotmail.com
De havîn e, germeke wisa heye, mirov nikare derkeve derve. Di van rojen germ de dema mirov xwe bide ber siya daran an jî li ber siya dîwaran, ew tava tujmir ovan li ser piyan dihelîne
De havîn e, germeke wisa heye,

mirov nikare derkeve derve. Di

van rojen germ de dema mirov xwe

bide ber siya daran an jî li ber siya

dîwaran, ew tava tujmir ovan li ser

piyan dihelîne.

Jinen me yen pîr çend heb cilan li

ser hev li xwe dikin, sere xwe jî bi

çend destmalan dipeçin. Lewma ew

germa giran qet tesîre li wan nake. Le

em jî cilen tenik li xwe dikin, destmaleke

tene diavejin li ser sere xwe u di

bin we tava havîne de diqelin u dihelin.

Îcar rojeke em qîz u buk çune ber

newala Qendîle, ava çeme Qendîle

gur u pir sar dikişe. Dema em biçin

dar u bera peşiya we ave digirin u goleke

mezin çedibe.Em hemu jin xwe

davejin nava we gole, heta çend saetan

em di nava we ave de soberî

dikin, yane avjenî dikin.

Suta cîrana me ji xwe re bukek

aniye, çend meh bere daweta we kirin,

ew buk yeka reş e u qurmiçiye, qet

weke buken din nasekine, hema çaven

we li ser her kesî ye, ne edeten me dizane

u ne jî cînartiya me fem nake.

Min got Sute can, te ev buka hane li ku

dere dît! Qet nizane rabun u runiştandina

xwe, ev çend meh in te daweta we

kiriye, gerek mirov hinekî buktiye bike,

ev buka te wek zarokan e. Suta feqîr bi

kelegirî got: Daye ez çi bikim, kure min

dil teda bu. Min jî çu xwest, le tiştek

nabe, ciwan e,we piştî çendekî baş bibe.

Ere baweriya Sute hebu ji bo buka

we demeke kin u direjde bibe jineke

herî baş. Piştî we gotinen din li me nediket

em bibejin.Me di nava we gole

de kef u henek dikir.Me dît denge kilameke

hate guhe me. Kilameke pir dilşewat

u evînî bu, me sere xwe bilind kir,

buka Sute xwe daye li kerekî ye. Cilen

xwe guhertiye wek meran, pariyek pore

xwe daye li ber bevila xwe. Şarek li dora

sere xwe giredaye, hema weke xortekî

delal u çeleng li ser me re sekiniye, awriye

meran dide u kilaman dibeje.

we deme me hemuyan kire hawar u

xwe avete bine ave, me hedîka sere xwe

li bin ave derxist de ka em bizanibin

ew xorte hane kî ye! Em bizdiyan, ev ji

ku derket? Me hemuyan got: Heyran,

qurban, em te nas nakin tu kî yî! Di

riya xwe de biçe, ger meren me, te u

me di vî halî de bibînin we şerekî

mezin derkeve, di riya xwe de biçe.

Em hemu jî bizdiyane, xwe diavejin

paş hev ji bo ku ew xort me bi tazî nebîne.

Gelo em e çawa bikin, cilen me jî

li me dur in, em e çawa di nava ve ave

de derkevin! Em di nava fikaran de

diçun u dihatin. Hema Sute kire qerînî

u kenekî pe girt, got: keçiknooo

metirsin waye ew buka min e dînik e,

xwe kiriye wek meran he he he. Me

hemuyan li çaven hev nerî, gelo ew e

an na! Sute got keçe porkure te mala

me xirab kir, te em bizdandin, ka sere

xwe veke were cem me. Buka we li ser

kere peya bu, cilen xwe derxistin, xwe

tazî kir u kete nava ave, em hemu lal

man, me nezanîbu em je bixeyidin an

jî je re giliyen nebaş bibejin.

We denge xwe bilind kir, got: Ez dizanim

ji ber ku ez ew qasî xweşik

nînim, hemu kes difikire ez nezan im.

Min xwest em di ve roja hane de ji bîr

nekin, lewma min xwe kir weke meran

u em hinekî bikenin. Piştî we, ew roj

heta evara dereng em u buka Sute ketin

nava kef u henekan. Çi bukek zimanxweş,

dilxweş u heja bu. Min got

xwîşka Sute îro min hin peyven nebaş

ji bo buka te gotin, tu u buka te min

bibexşînin, ez xelet fikirîme, waye

buka te hejayî sed mirovan e. Kenekî

kef u serbilindî xwe da li ser leven

Sute.Ew rojqet ji bîra min naçe,

buka Sute weke meran li ser kere

kilam digotin. Piştî we deme me her

tim je re digot “Buka Li Ser Kere…”

Şerê li dijî kapîtalîzmê

Şerê li dijî kapîtalîzmê
23/12/2010 – 07:57

Abdullah Ocalan
Tevgerên çandî, femînîst û hawîrdor-ekolojîk pêş ketin, bi perspektîfên xwe yên pêşî yên antî-modernîst riyeke nû vekirin. Bêyî xwe bispêrin desthilatdariyê vegotina têkoşîna wekhevî, azadî û demokratiyê xurt kirin
Li hemberî barbariyên serdema kapîtalîst qebîle û ezbetên pêşî ku xwestibûn wan li ber mêtinkarî û nîv-mêtinkariyê stûtewendî bikin, li ber xwe dan û serî rakirin. Qebîleyên Çermsoran ên li Bakurê Amerîkayê û şaristaniya Aztek a li Başûrê Amerîkayê heta dawiyê li ber xwe dan. Şaristaniyên Asya û Afrîkayê, qewm û qebîleyên wan, şaristaniyên Çîn, Hindistan û Hebeşistanê bi hezaran qebîleyî timî serîhildan û berxwedanên xwe dewam kirin. Hînê bi awayekî serwext û rêxistinkirî, piranî jî bi şêweyê tevgerên rizgariya neteweyî yên sedsala 20’emîn, kêm be û hinekî xapiyayî bin jî serketinên gelekî girîng bi dest xistin. Di hundir de hişyarkerên mezin jî pêvajoya proleterbûnê bi xwe bû. Çawa ku tê zanîn di piyaseyê de bi awayekî azad firotina keda xwe mirov ji serftî û nîv-koletiyê xilas nake; berevajî, mehkûmiyeteke gelekî zalimane ya koletiyekê ye, ji bilî heqdestekî tu çareya xwe nîne. Bi qasî peyde   nekirina kar, timî heqdesta kêm, karekterê rejîma nû ya zordar nîşan dide ku gelekî ji ya berê  xirabtir e.
Bi tevahî serhildanên mezin ên li dijî kapîtalîzmê ji bo karkerên bi vî rengî nebin çêbûn. Ev serhildan ne têkoşîna karkerbûnê ne, têkoşîna ji bo karkernebûnê ne. Bi danasîneke şaş gotina ‘Bijî têkoşîna karkeran’ û gotina ‘Bijî koletî’ yek tişt e. Ya rast û ya jiyan jî destekê dide ew e ku divê mirov li ber mehkûmetiya bi heqdestê rabe. Ev serhildanên nîv-dezgehdaran û nîv-gundiyan ku weke lod û gidîşan xweber mezin bûn, timî bi dîroka kapîtalîzmê re di zikhev de ne. Rewşenbîrên ji paşeroja nîzama feodal bê hêvî bûn û texmîn nedikirin ku wê nîzama nû ya paşerojê çawa be, misêwa li welatekî rojê geriyan. Utopyagerên pêşî tu carî xeber ji kapîtalîzmê nedan. Berevajî, li dijî vê kabûsê bi paşerojeke tijî hêvî rabûn û xeyal be jî xwe paşve nedan ji bo di vî warî de projeyên xwe pêşkêş bikin. Serdema gavavêtina kapîtalîzmê di heman demê de di serî de Saint Simon, Campanella, Fourier, Erasmus û gelek utopyagerên mezin û nifşekî qehremanan   ji bo wekhevî, azadî û nîzama komin têkoşiyan.
Bi pêşengiya K. Marks û F. Engels cara pêşî li dijî kapîtalîzmê ala têkoşîneke bingehê wê zanist hat hildan. Herçiqas di hinavê wê de şaşî û kêmasiyên girîng hebûn jî di bin navê sosyalîzma zanistî de dijberiyeke sîstemê ya sedûpêncî salan bajo û bibe xewneke xeternak a kapîtalîzmê, pêk hat. Qehremaniyên gelekî mezin hatin nîşandan. Çeperên gelekî girîng hatin bidestxistin. Heftê salan bû îdeolojiya fermî ya YKSS’ê. Çîna parzemînê rakir ser piyan. Ji tevgerên rizgariya neteweyî re bû îlham. Bêşensiya vê tevgera li dijî sîstemê ew bû ku nikarîbû modernîteya kapîtalîst ji hev derxîne û nikarîbû bi awayekî radîkal xwe ji wê qut bike. Paradîgmaya wê ya zanistî, pozîtîvîst bû. Şaristaniya dewletdar û rêûresma desthilatdariyê ya di şaristaniya kapîtalîst de dewam kir, pirr zêde fêhm nekirin. Lê dîsa jî ji zû ve heq kirin ku bibin yek ji kevirê çarqozî yê şaristaniya demokratîk.
Divê mirov antî-kapîtalîstiya anarşîstan tu carî biçûk nebîne. Di serî de Proudhon, Bakunin, Kropotkin û yên weke wan şoreşgerên gelekî hoste bûn; rexne li sîstemê dikirin û hewl didan wê bi demokrasiya komin re bikin yek. Azadî û komin gelek tiştan deyndarê wan e. Tevgera anarşîstan jî nikarîbû bi temamî bingehê desthilatdarî û şaristanî li ser bilind dibû bibîne, nikarîbû qalibên modernîteyê bişkîne û wan jî kapîtalîzm bi tenê weke sîstemeke ekonomiyê dît. Xalên me jimartin kêmasiyên wan ên bingehîn bûn û noqteyên sereke bûn ku têde xapiyabûn.
Tevgera ciwan-rewşenbîran a di sala 1968’an de ji nişkê ve derket pêş, di ketina serdema fînansê de tevgera herî mezin a protestoyê bû. Her çend aliyê wê yê utopîk li pêştir bû jî li dijî serdema herî qirêj û tarî bû meşaleya azadî û rohniyê. Piştre tevgerên çandî, femînîst û hawîrdor-ekolojîk pêşketin, bi perspektîfên xwe yên pêşî yên antî-modernîst riyeke nû vekirin. Bêyî xwe bispêrin desthilatdariyê vegotina têkoşîna wekhevî, azadî û demokratiyê xurt kirin. Li dijî sermayedariya global gav û navê civaka global weke dijberên sîstemê hat bihîstin, bi rexneyên der barê rabihuriyê de li xwe kirin, cara pêşî bi awayekî bi rêkûpêk bi têgihiştineke dîrokî û civakî xwe xurtkirin, bi veqetîneke temam ji şaristaniya kapîtalîst û bi yekbûna bi şaristaniya demokratîk re karîbûn li ser riya azadî, wekhevî û komunalîzmê pêşde biçin.

Gora Sebahattîn Alî li ku ye?

Gora Sebahattîn Alî li ku ye?
Çalakiya Dayikên Şemiyê di 297’emîn hefteya xwe de li Qada Galatasarayê berdewam kir. Dayikan pirsa aqûbeta nivîskar Sabahattîn Alî ku berî 62 salan li sînor hatibû windakirin.

05/12/2010

Çalakiya Dayikên Şemiyê di 297’emîn hefteya xwe de li Qada Galatasarayê berdewam kir. Dayikan pirsa aqûbeta nivîskar Sabahattîn Alî ku berî 62 salan li sînor hatibû     windakirin.
Vê hefteyê aqûbeta Huseyîn Taşkayayê ku di 6’ê Berfanbara 1993’yan li taxa Baglar a Sîwerega Rihayê ji mala mamê xwe Mehmet Taşkaya hatibû derxistin, winda kiribûn û ya nivîskarê bi nav û deng Sabahattîn Alî ku di 1’ê nîsana 1948’an de li sînora Kiriklareliyê hatibû windakirin û gora wî jî nayê zanîn, hatin pirsîn. Kurê Huseyîn Taşkaya, Latîf Taşkaya çîroka windakirina bavê xwe anî ziman û got ku dewleta ku bi konvoya 30 wesayîtan pêk dihat bavê wî binçavkiriye û winda kiriye berpirsiyare. Taşkaya,wiha axivî: “Ji bo ku bavê min wergirin konvoyeke ji 30 wesayîtan pêk dihat hat. Operasyon ji hêla Serbaz Ahmet Şenturk ve ku niha di doza Ergenekonê de tê darizanin, birêve birin. Ligel hemû hewldanan rayedaran binçavkirina bavê min înkar dikir” Taşkaya, da zanîn ku li ser mijarê we bi sercerdevan Sedat Bucak re axiviye Bucak ji wî re gotiye ku “Ekîba hilgirtiye û radestî dewletê kiriye piştre tu agahiya me tune ye dewlet dizane.” Taşkaya, bi bîrxist ku ligel hemû hewildanên malbatê wan tu encam ne wergirtiye.
Taşkaya,wiha domand: “17 sal in em bang li hikumet, serokwezîr û meclîsê dikin. Li ser windakirina bavê min 17 sal derbas bûye dîsa em bang li rayedaran dikin ku; Fermandarê Cendirmeyan ê Herêmê Kolgeneral Hasan Kûndakçi, Serbez’ê Rihayê yê Cendirmeyan Seral Saral, fermandarê ku operasyon bi rêve bir Ahmet Şenturk, Sereşîrê Bucakan Sedat Bucak, Midûrê Polîsan ê Rihayê Mehmet Cebe, Serdozgerê Komarê Hûseyîn Fîdanboy, Walî Tevfîk Ziyaeddin Akbulut, Waliyê OHAL’ê Unal Erkan, Midurê Polîsan ê Giştî Mehmet Agar, Serokê Fermandariya Giştî Dogan Güreş, Wezîrê Karên Hundir Nahît Menteş, Serokwezîr Tansu Çiller,Alîkarê wê Murat Karayalçin, Serokomar Suleyman Demîrel ji qetilkirina bavê min ber         pirsiyar in.”
Piştre Serokê PEN’ê yê Navenda Tirkiyeyê Tarik Gunersen axaftinek kir û diyar kir ku ew Kemal Turkler û Sabahattîn Alî ji bibîr anî. Gunersen ji dewlêtê xwest ku berpirsiyara bibîne. Di çalakiyê de Dayîka Tolga Baykal Ceylanê ku di sala 2004’an de hatibû windakirin Kadriye Ceylan, daxûyanî xwend û diyar kir ku dewletê ev 62 sal in cihê gora Sabahattîn Alî nabêje.
Ceylan, ji hikûmetê û rayaderan xwest ku gora Alî bê lêkolîn kirin û dîtin. STENBOL

Êlih li vîna xwe xwedî derket

Êlih li vîna xwe xwedî derket
Li Êlihê bi hezaran kes salvegera operasyona li dijî BDP’ê şermezar kir.

25/12/2010

Li Êlihê bi hezaran kes salvegera operasyona li dijî BDP’ê şermezar kir. Girse, bi pankarta kurdî û tirkî ya “Em li vîna xwe xwedî derdikevin” ber bi kolana hunerê ve meşiyan û bênavber dirûşmên “Pêkûtî dê me bêzar neke”, “Bijî Serok Apo”, “Em hemû Nejdet Atalay in” berz kir. Girse di bin dorpêça polîsan de heta Kolana Hunerê meşiya. Li vir, Cigirê Şaredarê Êlihê Hamza Ayîş bi kurdî axaftinek kir û diyar kir ku rayedarên hikûmet û dewletê dîtin ku bi rê û rêbazên demokratîk nikarin vîna gel dil bigirin, vê carê bi riyên dij demokratîk û bêhiqûqî şaredar û siyasetmedarên kurd girtin. Piştî axaftina Ayîş, peyama Şaredar Nejdet Atalay hatî şandin ji gel re hate xwendin.

TUÎK çima xizaniya li Amedê nabîne?

 

TUÎK çima xizaniya li Amedê nabîne?

 

 

 

 

 

Serokê Giştî yê Komelaya Têkoşîna bi Xizaniyê re û Pêşketina Pêkan a SARMAŞIK’ê Selçûk Mizrakli, bertek nîşanê daxuyaniya Saziya Îstatîstîkê ya Tirkiyeyê (TUÎK) a wekî “Li Tirkiyeyê tu kesên ku rojê tênê yek dolar qezenc dikin tune ye” da û got, “Malbatên ku rojê bi hatiniya dibin dolarekî de jiyana xwe didomînin li Enqereyê nayê hesabkirin! Ma xizanên Amedê, ji xizanan nayên hesibandin? Çima TUÎK Amedê nabîne?

 


09/01/2011

 

 

 

 

Serokê Giştî yê Komelaya Têkoşîna bi Xizaniyê re û Pêşketina Pêkan a SARMAŞIK’ê Selçûk Mizrakli, bertek nîşanê daxuyaniya Saziya Îstatîstîkê ya Tirkiyeyê (TUÎK) a wekî “Li Tirkiyeyê tu kesên ku rojê tênê yek dolar qezenc dikin tune ye” da û got, “Malbatên ku rojê bi hatiniya dibin dolarekî de jiyana xwe didomînin li Enqereyê nayê hesabkirin! Ma xizanên Amedê, ji xizanan nayên hesibandin? Çima TUÎK Amedê nabîne?
Komelaya SARMAKŞIK’ê bertak nîşanê daxuyaniya rayedarên hikûmetê ya wekî “Li Tirkiyeyê tu kesên ku rojê tênê yek dolar qezenc dikin tune ye” da. Serokê Giştî yê SARMAŞIK’ê Selçuk Mizrakli, têkildarî mijarê daxuyaniyek nivîskî weşand û wiha pêde çû: “Eger piçek ji Nîşantaşiya Stenbolê, Karşiyakaya Îzmîrê û Çankaya Enqereyê dûr biçin dê rastiyan bibînin. Rastiya Amedê gelek cudaye. Li Amedê li gorî “Nexşeya Xizaniyê ya Bajar” bi 5 hezar û 706 malbatan re hevdîtin pêkanîn. Li gorî van hevdîtinan: Ji sedî 72′ malbat di salên 1990-1999’an de koçberî Amedê bûne. Ji sedî 5,4’ê malbatên ji 5 hezar û 706 malbatan beyî tu hatiniyeke safî jiyana xwe didomînin. Ji sedî 1,1,  bi 1-50 TL, ji sedî 16.1, bi 51-150 TL, ji sedî 14.1, bi 151-250 TL, ji sedî 24.9, bi 251-350, ji sedî 22 jî bi 351-500 TL hatiniyê jiyana xwe didomînin.
Di daxuyaniya Sarmaşikê de hate diyarkirin ku dema mirov li daneyên hatina li gorî tax û malan dinere, tê dîtin ku serê malê 5,8 kes dikevin. Di daxuyaniyê de hate zanîn ku li taxa Fatihpaşa ji bo her kesekî hatina mehane 47 lîra, li Peyasê 58, li Korhatê 96 lîra dikeve. Di berdewama dawuyaniyê de wiha hate gotin: “Ger ku lêkolînek rast li Amedê bê kirin dê rastiya xizanî û birçîbûna li Amedê derkeve holê. Mixabin li gelek malên Amedê mirov ji tunebûnê birçî radizên. Nêzî 4500-5000 malbat nikarin debara xwe bikin û hatina wan tune ye. Ev malbata rewşa wan pir xerabin û li benda alîkariyê ne.”
Di daxuyaniyê de hate gotin ku 25 hezar malbatan bi gotina ‘Em birçîne” serî li Banga Erzaq daye û wiha hate gotin: “Her çend TUÎK daneyan bide jî rewşa herêmê û Amedê li ber çavan nagire. Divê rast lêkolînê bike û rewşa xizaniya welatiyan li ber çavan bigire. Ji 25 hezar malbatan 2 hezar û 300 malbat nikarin tebara xwe bikin û qet hatina wan tune. Ji ber vê yekê gelek caran birçî radizên. Dema mirov ê yekê li gori kesan binirxîne, 11 hezar û 933 kes mohtacê erzaq in. Ev malbatên ku li Amedê ku pêdiviya wan bi erzaq heye, daneyên TUÎK’ê derew derdixe.”
Sarmaşikê anî ziman ku her çend siyasetmedar bêjin li Tirkiyeyê kesên hatina wan di bin dolarekê re heye nemane jî ev gotin ne rast e. Sarmaşikê bang li rayedaran kir û xwestin ku vê rastiyê li Amedê bi çavên xwe bibînin. AMED

 


427 

 

Li Stenbolê beraet li Amedê muebet!

 Li Stenbolê beraet li Amedê muebet!

 

  

 

  

 

 Endamê Komîsyona Hilbijartina DTP’a hate girtin Ramazan Morkoç ku li ser navê doza KCK’ê tê darizandin, ji doza ‘Endamê rêxistinê ye” li 13’emîn Dadgeha Cezayên Giran a Stenbolê hate darizandin

 

 
22/01/2011

 

 

 

 

Endamê Komîsyona Hilbijartina DTP’a hate girtin Ramazan Morkoç ku li ser navê doza KCK’ê tê darizandin, ji doza ‘Endamê rêxistinê ye” li 13’emîn Dadgeha Cezayên Giran a Stenbolê hate darizandin. Heyeta dadgehê diyar kir ku Morkoç ne endamê rêxistinê ye û beraat kir. Ligel ku 13’emîn Dadgeha Cezayên Giran a Stenbolê biryara beraatê da jî dîsa Morkoç li Amedê girtî ye.
Endamê Komîsyona Hilbijartina DTP’a hate girtin Ramazan Morkoç, li 13’emîn Dadgeha Cezayê Giran a Stenbolê bi îdîaya “Endamê rêxistinê ye” dihat darizandin. Di dosyayê de vegotinên Recep Sade, hevdîtinên telefonan, daketin û derketine derveyî welat wekî delîl hatiye nîşandan. Dema ku doza li Stenbolê hate dîtin 14”ê avrêla 2009’an li hemberî siyasetmaderên kurd li ser navê “KCK” operasyona binçavkirinê hate kirin. Morkoç, di çerçoveya operasyonê de hate girtin û li gorî benda 302’an a “Sûcên li dijî yekitiya dewletê “û bi heman sûcdarî û delîlan li 6’emîn Dadgeha Cezayê Giran a Amedê doz hate vekirin. Morkoç, bi heman hincetê li her du dadgehan wekî “mukerrer” hate darizandin, doza wî ya li 13’emîn Cezayê Giran a Stenbolê bi encam bû. Morkoç, ji doza li Stenbolê hate dîtin beraat kir. Lê doza wî ya Amedê ku bi heman hincetê tê darizandin, didome.
Balkêşe ku doza bi heman hincetan hatiye vekirin, li her du dadgehan pêkanîn cûda tên kirin. Li Stenbolê bi îdiaya “Endamê rêxistinê ye” doz hatibû vekirin bi heman hincetan bi îdiaya “Bi rêvekirinê endamtiya rêxistinê” doz hatibû vekirin. Doza ku li Stenbolê hatibû vekirin der barê Morkoç de 15 salin cezayê girtîgehê tê xwestin, ya li Amedê jî der barê Morkoç de muebeta giran tê xwestin. Dadgeha Stenbolê biryara berdana Morkoç da lê ya Amedê ev 2 sale Morkoç darizîne. 13’emîn Dadgeha Cezayê Giran a Stenbolê bi hinceta “ji bo sûcê delîl têrî nake” û biryara beraatê da. Lê ya Amedê ji bo girtina wê delîl têrî dît. AMED

‘Li Îmraliyê pêkutiyên taybet didomin’

 

‘Li Îmraliyê pêkutiyên taybet didomin’

 

 

 

 

 

Parêzerê Rêberê Gelê Kurd Abdullah Ocalan, Ozgur Erol di panela ku ji aliyê BDP’a Edeneyê ve hate lidarxistin de, diyar kir ku li Îmraliyê pêkutiyên taybet tên meşandin. Erol got ku ew nikarin temasa fizîkî bikin

 


02/02/2011

 

 

 

 

Ji parêzerên Buroya Hiqûqê ya Asrinê Ozgur Erol, diyar kir ku pêkutiyên li Girtîgeha Îmraliyê yên taybet didomin û wiha got: “Di dema hevdîtinê de em nikarin temasa fizîkî bi Ocalan re bikin û her wiha rayedarek li cem me dimîne. Pirsgirêkên muwekîlê me yên tenduristiyê didomin”
BDP’a Edeneyê têkildarî radestkirina Rêberê PKK’ê Abdullah Ocalan a Tirkiyeyê li avahiya partiyê de panel li dar xist. Di panela gelek kes tevlibûn ji parêzerên Buroya Hiqûqê ya Asrinê Ozgur Erol têkildarî rewşa Ocalan de agahî dan. Erol, anî ziman ku Ocalan 15’ê sibatê ji bo kurdan wekî “roja qirkirinê” bi nav kir û dema muwekîlê wan birine Girava Îmraliyê û wiha got: “Dikarin bibin girtgehekî leşkerî.  Girtîgehên giravê ji bo dewletê wateyekî wan yan din heye. Berê li Fransayê Napolyon, li Tirkiyeyê Adnan Menderes û Yilmaz Guney li girtîgehên giravan de hatibûn girtin”
Erol, bilêv kir ku hinek sedemên taybet ên Girtîgeha Giravê hene û wiha axivî: “Kesên nikarin darvebikin dibin giravan. Ji ber ku heke darvebikin dê di nav gel de bibe sedama serhildanan. Li aliyê din jî dixwazin têkiliyan wan a bi gel re bibirin. Kesekî di demekî dirêj de li cihên bejayî mayî bi salan li odeyekê bi nem bimînin tê wateya mirina fizîkî. Dema ku mirov berê xwe dide şertên Îmraliyê vê yekê pêk tînin.”
Erol, da zanîn ku Ocalan ev 11 sal in di odeyekî 12 metrekare de dimîne û hefteyê rojekê saetekê bi parêzerên xwe re hevdîtinê dike. Erol, destnîşan kir ku di dema hevdîtinê de nikarin temasa fizîk bikin û di dema hevîdîtinê de rayedarek li cem wan dimîne û wiha axivî: “Li wir cehennemê didin jiyîn. Muwekîlê me Birêz Ocalan li gel ev 11 sal in li wir e gelek zindî û bi moral e. Hêj jî 5 saetan radikeve. Xwe gelek dîsîplîne dike.” Erol, da zanîn ku Ocalan ji ber bi parêzerên xwe re hevdîtin kir 12 caran cezayê dîsîplînê girtiye û pirsgirêkên wî yên tendurustiyê didomin. Erol, got ku pêkutiyên li Îmraliyê didomin. EDENE – DÎHA